Năm 2012 - Năm của những cuộc chuyển giao quyền lực

1. Năm của các cuộc bầu cử

Trong cả năm, trên thế giới có tới 59 quốc gia tiến hành bầu cử ở các cấp, trong đó nhiều cuộc diễn ra tại những nước hùng mạnh trên thế giới. Điển hình trong số này là Đại hội 18 Đảng cộng sản Trung Quốc, bầu ông Tập Cận Bình làm tân tổng bí thư; bầu cử Tổng thống tại Nga, với ông Putin trở lại nắm quyền; tại Mỹ với Tổng thống Obama tái đắc cử; tại Pháp với chiến thắng của ông Hollande; tại Hàn Quốc, với bà Park Geun-hye trở thành nữ tổng thống đầu tiên; tại Venezuela với chiến thắng áp đảo của Tổng thống Chavez; và tổng tuyển cử tại Nhật Bản, với sự trở lại nắm quyền của ông Abe...

Nếu tính theo cơ cấu quyền lực, có tới 4 trong số 5 quốc gia thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tiến hành bầu cử trong năm nay. Trong số này, Mỹ, Nga và Trung Quốc không có sự thay đổi nhiều về chính sách, vì vẫn là các chính đảng cũ cầm quyền.

2. Căng thẳng biển đảo bùng phát

Căng thẳng bùng phát cùng lúc tại cả biển Nhật Bản, biển Hoa Đông, Biển Đông và Nam Đại Tây Dương liên quan đến các vụ tranh chấp chủ quyền đối với một vài nhóm đảo ở các vùng biển này.

Trung Quốc liên tục có các hành động gây sức ép với các nước trong khu vực như cử tàu thuyền ra vùng biển tranh chấp, thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” hay lưu hành hộ chiếu “đường lưỡi bò”…

Tranh chấp đã có lúc leo thang nguy hiểm khiến nhiều người quan ngại về nguy cơ bùng nổ xung đột giữa các bên liên quan. Tuy nhiên, nhìn lại tổng thể các cuộc tranh chấp chủ quyền biển đảo một năm qua, hợp tác vẫn nổi lên là xu thế chủ đạo.

3. AMM 45 không ra được tuyên bố chung

Căng thẳng tại Biển Đông không chỉ nóng trên thực địa, mà còn phủ bóng các hội nghị của ASEAN trong năm 2012. Ảnh hưởng rõ nét nhất là việc Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 45 (AMM-45) lần đầu tiên trong lịch sử không ra được tuyên bố chung.

Việc AMM-45 không ra được tuyên bố chung khiến nhiều nhà lãnh đạo khu vực nuối tiếc, trong khi mọi ánh mắt đổ dồn về nước chủ nhà Campuchia.

Tuy một số ý kiến coi đây là “thất bại của ASEAN”, nhưng với nguyên tắc đồng thuận vốn có, ASEAN đã nhanh chóng cho ra đời Nguyên tắc 6 điểm về Biển Đông và ký với Trung Quốc Tuyên bố kỷ niệm 10 năm Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đặt nền tảng thúc đẩy thảo luận Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

4. Myanmar và “cuộc lột xác”

Myanmar là điểm sáng hiếm hoi trong bức tranh chính trị thế giới năm 2012 khi thực hiện thành công lộ trình cải cách dân chủ toàn diện trên cả ba trụ cột: chính trị, kinh tế và xã hội.

Chỉ sau một năm, giới chuyên gia đánh giá Myanmar đã thực sự “lột xác” trở thành “ngôi sao mới ở châu Á”. Đáp lại những tiến bộ rõ rệt ở Myanmar, Mỹ và phương Tây đã đồng loạt dỡ bỏ cấm vận sau gần nửa thế kỷ áp đặt.

5. Triều Tiên hai lần phóng vệ tinh

Trong năm qua, nhà lãnh đạo trẻ của Triều Tiên Kim Jong-un đã hai lần phát lệnh phóng tên lửa đạn đạo tầm xa mang theo vệ tinh Kwang Myung Song - 3 lên quỹ đạo Trái đất, bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế. Sau vụ phóng bất thành đầu tiên hôm 13/4 do lỗi kỹ thuật ở tầng hai của tên lửa, Triều Tiên đã cho thực hiện tiếp vụ phóng thứ hai vào hôm 12/12 trước sự ngỡ ngàng của thế giới.

Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc không kịp khởi động hệ thống phòng thủ tên lửa trong cả hai vụ phóng của Triều Tiên.

Nguồn tin: Báo điện tử Dân Trí